PHỔ TẾ LƯU ĐỘNG: MỘT BIỆN PHÁP THIẾT THỰC
Nhiệm vụ phổ thông giáo lý cho tín chúng ở từng họ đạo thuộc các Hội Thánh trên toàn quốc bị bỏ trống suốt cả mấy mươi năm đăng đẵng bởi vì không đủ người có năng lực thuyết giảng. Đây là thực trạng chung của đạo Cao Đài. Muốn giải quyết thực trạng này, mỗi Hội Thánh cần thường xuyên tổ chức đào tạo một đội ngũ thuyết trình viên, giảng viên giáo lý chuyên nghiệp và đủ năng lực.
Riêng ở Trung Kỳ, khi thành lập một Hội Thánh mới (1956), Ơn Trên ban cho
danh hiệu Hội Thánh Truyền Giáo Cao Đài.
Bản thân hai chữ Truyền Giáo đã xác
định đặc nhiệm của Hội Thánh này.
Để thực thi đúng đắn và tốt nhất đặc nhiệm ấy, tại Trung Hưng Bửu Tòa (Đà
Nẵng), Ơn Trên nhiều lần hướng dẫn, chỉ dạy Hội Thánh. Chẳng hạn:
a. Ngày
26-01 Mậu Tuất (15-3-1958), Đức Chơn Khai Đạo Sĩ dạy:
Mở trường đào tạo giáo sĩ dài hạn để tinh minh
quyền pháp, tinh tường giáo lý, am hiểu
cổ kim lịch sử tôn giáo, học thuyết.
Thăm nom an ủi, nhắc
nhở đạo hữu, thuyết giảng giáo lý các
ngày đàn lệ.
b. Trước đó, ngày 22-01 Mậu Tuất (11-3-1958), Đức Liễu Tâm Chơn Nhơn
Huỳnh Ngọc Trác dạy: “Phổ Tế ngôn giáo…”
c. Gần hai năm sau, ngày 28-11 Kỷ Hợi (27-12-1959), Đức Giáo Tông Vô Vi
Lý Thái Bạch minh định: “Phổ Tế giảng luận thuyết trình…”
Như vậy,
đặc nhiệm của Hội Thánh Truyền Giáo lại là “gánh nặng” của Cơ Quan Phổ Tế. Bởi
lẽ đó, tại Trung Hưng Bửu Tòa vào ngày 24-01 Mậu Tuất (15-3-1958), Đức Chơn
Khai Đạo Sĩ dạy:
Cơ quan truyền đạo là
một phần trọng yếu. Hội Thánh chia
cắt cho Phổ Tế nhiệm vụ nặng nề.
Trải qua
sáu mươi năm (1956-2016), tròn trịa một hoa giáp, công cuộc truyền giáo của Phổ
Tế đã có rất nhiều nỗ lực, nhưng đối với hàng hướng đạo trung kiên luôn ưu tư
về tiền đồ Đại Đạo, đau đáu về đặc nhiệm của Hội Thánh, ắt không khỏi lắm phen
than thở rằng lực bất tòng tâm, mà nguyên nhân chủ yếu có lẽ không ra ngoài lời
dạy của Đức Chơn Khai Đạo Sĩ (thánh giáo ngày 15-3-1958 đã dẫn):
Lúc cơ đạo chinh
nghiêng, bước đời loạn lạc, trong việc nội bộ chưa rồi, hàng ngũ còn rời rạc
chông chênh…
*
Sinh trưởng ở miền Nam, thuở đôi mươi tôi chân ướt chân ráo bước vào đạo
Cao Đài và sớm biết một số nét chủ yếu về Hội Thánh Truyền Giáo ở miền Trung
qua những trang hồi ký hào hùng, sống động của tiền bối Thanh Long Lương Vĩnh
Thuật (1918-1982).
Nhiều năm sau, thường có dịp gần gũi các vị hướng đạo của Hội Thánh
Truyền Giáo, ngoài niềm kính mộ sẵn có, tôi còn đồng cảm với các vị về đặc
nhiệm Phổ Tế, luôn cầu mong nguyện ước sao cho “gánh nặng” này theo thời gian
càng chóng trở nên nhẹ đi, nhờ vào những biện pháp hiệu quả và thích hợp.
Bởi vậy, khi được biết Đoàn Phổ Tế Lưu Động được hình thành và bắt đầu
hoạt động, lòng tôi thật vui. Tôi nhận thức rằng đây là một biện pháp thiết
thực trong hoàn cảnh hiện nay để Cơ Quan Phổ Tế có thể mang giáo lý về tận các
họ đạo, cơ sở đạo. Chánh pháp Cao Đài sẽ được xương minh bằng phương cách này
hay phương cách khác. Có lẽ hai cách quen thuộc là thuyết minh giáo lý và bình
giảng thánh giáo.
1. Thuyết minh
giáo lý
Giảng viên chọn một chủ đề, lập dàn bài, đọc thánh kinh hiền truyện trong
Cao Đài và tôn giáo bạn, trích dẫn những câu những đoạn phù hợp để minh họa hay
làm tăng sức thuyết phục cho bài viết của mình…
Trong Chương Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo, từ năm 2008 tới
nay Ban Ấn Tống đã kết tập được nhiều bài thuyết minh giáo lý để xuất bản, tiện
cho đồng đạo tham khảo. Chẳng hạn, sách của các tác giả:
a. Diệu Nguyên:
- An Thuận Quả Duyên;
- Hành Trang Người Đạo Cao Đài;
- Thiên Đàng Địa Ngục Hai Bên.
b. Đơn Tâm:
- Danh Thầy Danh Đạo;
- Nói Chuyện Cao Đài;
- Sứ Mạng Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ.
c. Huệ Khải:
- Con Đường Hạnh Phúc;
- Điểm Tựa Tâm Linh;
- Lòng Con Tin Đấng Cao Đài;
- Luật Nhân Quả Theo Giáo Lý Cao Đài;
- Tu Cứu Cửu Huyền Thất Tổ.
d. Thanh Căn:
- Ba Món Báu Của Người Đạo Cao Đài;
- Giọt Ngọc Kim Bàn;
- Tìm Hiểu Ngũ Chi Đại Đạo.
Thuyết
minh giáo lý đương nhiên không dễ. Đây là một
trong nhiều lý do giải thích vì sao các họ đạo trong các Hội Thánh Cao Đài mấy
mươi năm qua thường xuyên thiếu vắng giảng viên đến xương minh giáo lý trong
hai ngày sóc vọng, hoặc trong những dịp đại lễ lạc thành, kỷ niệm… vốn thu hút
đông đảo tín chúng. Điều này cũng có nghĩa là những cơ hội tốt để truyền giáo
thường bị bỏ phí.
2. Bình giảng thánh giáo
Trong bước đầu thực thi trọng trách của Đoàn Phổ Tế Lưu Động, với ít nhiều
kinh nghiệm bản thân, tôi nghĩ rằng nên ưu tiên chọn cách bình giảng
thánh giáo.
Trao đổi với một số thành viên của Đoàn Phổ Tế Lưu Động, tôi được biết có
tâm lý e ngại bốn chữ bình giảng thánh
giáo, bởi lẽ một số huynh tỷ cho rằng bình
là “phê bình, bình phẩm”. Vậy, theo quý huynh tỷ ấy, nói bình giảng thánh giáo là bất kính; phàm nhân không nên khen chê,
phê bình thánh giáo do Ơn Trên ban truyền.
Tôi xin đính chính: Bình không hẳn là bình phẩm.
a. Trước kia, tôi nhiều lần được hầu đàn cơ tại Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý
Cao Đài Giáo Việt Nam
Đạo tỷ Ngọc Kiều (1922-1987), là vị điển ký, lập tức rời khỏi ghế ngồi,
quỳ xuống bên cạnh bàn viết, và đọc lại
tất cả những phần văn xuôi, thi phú đã ghi chép được. Nếu đạo tỷ chép sai chữ
nào, Đức Mẹ liền gõ đầu ngọn cơ xuống mặt bàn cơ, sửa lại ngay chữ đó… (Thế thì
Đức Mẹ đâu có bảo đạo tỷ “bình phẩm” thánh giáo.)
b. Theo tiểu thuyết Lều Chõng của
nhà văn Ngô Tất Tố (1894-1954), ngày xưa các cụ đồ rèn luyện học trò đi thi đều
tổ chức các buổi bình văn, bình thơ.
Người có giọng tốt, biết ngân nga trầm bổng sẽ được chọn để đọc thơ văn của đồng môn, và chỉ đọc
cho mọi người thưởng thức chứ không bình
phẩm, khen chê.
c. Tự Điển Việt Nam
“bình (động từ): … đọc lên có
giọng.”
“bình thơ (động từ): Ngâm và
cắt nghĩa từng câu thơ.”
“bình văn (động từ): Đọc lên
bài văn và cắt nghĩa từng câu, từng đoạn.”
Như vậy, bình giảng thánh giáo
nghĩa là đọc thánh giáo (có thể kết hợp ngâm thi phú) và giảng giải bài thánh
giáo cho rõ nghĩa.
Một bài thánh giáo nếu giảng giải cho cặn kẽ, tới nơi tới chốn, đòi hỏi
rất nhiều công trình tim óc. Chương Trình Chung Tay Ấn Tống đã xuất bản hai tập
sách nhỏ vốn là kết quả của bốn buổi bình giảng thánh giáo:
- Một Dòng Bát Nhã (của Huệ Khải, bình giảng thánh giáo
Đức Thái Thượng Đạo Tổ và Đức Quan Âm Bồ Tát);
- Ơn Cứu Độ (của Diệu Nguyên, bình giảng thánh giáo Đức Quan Âm Bồ
Tát và Đức Chúa Giêsu).
► Quý đạo hữu gần xa muốn nhận các kinh sách do Chương
Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo xuất bản, được gởi biếu qua bưu điện,
xin vui lòng gởi e-mail về: daidaovanuyen@gmail.com
Và xin quý đạo hữu hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu.
Và xin quý đạo hữu hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu.
Ban Ấn Tống trân trọng cảm ơn quý đạo hữu.
