CHIẾC CẦU THANG HUYỀN THOẠI
Đây là
chuyện tôi nghe:
Năm 1610, quân viễn chinh Tây Ban Nha lập
thành phố Santa Fe ,
theo tiếng Anh là Holy Faith (Đức Tin Thánh). Khi New
Mexico trở thành một bang của Mỹ thì Santa Fe là thủ phủ (1848).
Bốn năm sau, các sơ Dòng Loretto ở bang Kentucky đã phái bảy nữ tu đến Santa Fe . Dọc con đường gian nguy bất trắc,
một sơ qua đời vì dịch tả, một sơ quá yếu đành phải quay về. Năm nữ tu đến được
Santa Fe bắt đầu truyền giáo cho dân da đỏ và
người Mễ ở miền biên thùy Tây Nam
hãy còn khắc nghiệt.
Năm 1873, nơi đây khởi công cất nhà
nguyện theo lệnh Đức Tổng Giám Mục Jean Baptiste Lamy. Trực tiếp chỉ huy các
thợ mộc và thợ đá là P. Mouly, một kiến trúc sư người Pháp danh tiếng.
Tháng 4 năm 1878, nhà nguyện Đức Mẹ Ánh
Sáng (the Chapel of Our Lady of Light) hoàn thành. Tất cả đều tuyệt hảo chỉ
trừ một chi tiết nhỏ: Không có cầu thang dẫn tới gác hát rất cao của ca đoàn! Các
sơ không thể bắc thang trèo lên vì quá bất tiện. Nhưng không còn đủ mặt bằng để
làm cầu thang. Mouly qua đời rồi, các kiến trúc sư, kỹ sư, thợ mộc giỏi khác đều
bó tay. Tuyệt vọng, các sơ chỉ còn biết liên tục cầu nguyện trong chín ngày (novena).
Sang ngày thứ chín, một người vô danh cỡi
lừa tìm đến và xin làm cầu thang không công. Ông thợ mộc đứng tuổi chỉ mang
theo ba món: búa, cưa, và ê-ke. Lủi thủi một mình, không có thợ phụ. Khi ông
lẳng lặng ra đi, chẳng ai hay, chẳng nhớ ông đã làm trong bao lâu, cũng chẳng rõ
ông lấy gỗ tốt từ đâu!
Các sơ sửng sốt nhìn thấy tận mắt một kiệt
tác nghệ thuật nối từ sàn lên gác hát cao 6,7 mét, với 33 bậc thang.([1]) Không được đóng một
cây đinh hay bắt một con vít, chẳng có trụ đỡ ở trung tâm, cũng không cả tay
vịn và lan can,([2]) chiếc cầu thang
cuốn bằng gỗ trông như hai sợi khói tỏa lên cao theo hình xoắn ốc, đủ hai vòng
xoay tròn trịa 360 độ.
Mẹ Bề Trên Magdalene hỏi thiên tài thợ
mộc tên gì. Mọi người bẽn lẽn vì thấy đã trót vô tình. Thậm chí còn chẳng biết
có ai dọn cho ông ăn gì không!
Cuối cùng, Manuela rụt rè bước ra. Bấy
lâu các sơ nuôi bé gái người Mễ này, mười hai tuổi, câm bẩm sinh nhưng không
điếc. Những ngày qua, em hay xớ rớ bên cạnh con người bí ẩn.
Các sơ không tin vào tai mình khi nghe
những tiếng nói ngượng nghịu lần đầu tiên thốt lên từ miệng Manuela:
- Jose… tên là Jose…
Jose (tiếng Tây Ban Nha) chính là Joseph (tiếng
Anh). Các sơ bàng hoàng, rơi lệ: Ngài là Giuse, Thánh bổn mạng của thợ mộc và
người lao động.
Nhà nguyện Đức Mẹ Ánh Sáng nổi danh suốt từ
ấy đến nay. Là hãnh diện của thành phố Santa
Fe , chiếc cầu thang có một không hai được in trên bưu ảnh
với phần tay vịn và lan can về sau được tạo thêm. Du khách ghé Santa Fe sẽ được nghe câu chuyện kỳ bí. Có
người không khỏi nghĩ đấy chỉ là… huyền thoại.
Tuy nhiên, rất nhiều người đã khiêm tốn
tạ ơn Chúa và nhớ tới lời của thi sĩ Anh, Huân Tước Alfred Tennyson
(1809-1892):
- Những gì làm nên từ nguyện cầu còn
nhiều hơn những gì thế gian mơ tưởng.([3])
12-6-2007
Huệ Khải
CGvDT số 1611, ngày 15-6-2007
Nhịp Cầu Tương Tri. Hà Nội:
Nxb Tôn Giáo, 2013, tr. 39-40.