CỦA QUÝ DỌC ĐƯỜNG
Đây là chuyện tôi nghe:
Một phụ nữ trên đường đi qua miền núi
hoang vắng tình cờ nhặt được viên ngọc thạch rất đẹp nơi dòng suối cạn. Viên
ngọc nằm ở đó lâu lắm rồi. Dòng nước âm thầm lặng lẽ trôi qua bao tháng năm đã thay cho bàn tay người thợ khéo
không ngừng mài giũa, đánh bóng lớp mặt ngoài, để lộ ra những đường vân tinh
xảo. Săm soi vật quý một lúc, chị nhét nó vào túi vải đeo ngang hông rồi tiếp
tục lên đường.
Đến một tàn cây chơ vơ giữa ngã ba đường
mòn, chị gặp một thầy tu đang dựa lưng vào gốc cây nghỉ mệt. Nhìn vẻ tiều tụy,
hốc hác của lữ khách, chị biết thầy đang rất cần được ăn được uống. Chị mau mắn
ngồi xuống cạnh thầy, mở túi vải san sẻ lương khô và nước uống. Thầy tu cảm
động tạ ơn và đón nhận những vật thực quý báu không chút do dự.
Trong lúc soạn thức ăn thức uống chia cho
thầy tu, chị vô tình làm viên ngọc lăn ra ngoài túi vải. Thầy tu nhìn thấy,
nhặt giúp chị, và tiện thể đã ngắm nghía nó một lúc, rồi trả chị.
Cơn đói khát qua đi, thầy tu tươi tỉnh
bắt chuyện. Thầy tự giới thiệu mình đang trên đường hành hương về ngôi đền
thiêng. Rồi thầy khen chị có một báu vật hiếm có. Thầy bảo, nếu không phải là
vật gia truyền thì ắt hẳn chị đã phải trả rất nhiều tiền mới mua được.
Chị cười hồn nhiên, bảo chị thật sự chẳng
biết nó đáng giá bao nhiêu vì mới tình cờ nhặt được dọc đường, thấy đẹp thì cất
vào túi, chứ cũng chưa biết sẽ dùng nó vào việc gì.
Ánh mắt thầy tu vụt sáng lên. Thầy rụt rè mở lời:
- Nếu chị không cần thì hãy cho tôi xin…
Ngập ngừng một chút, thầy nói tiếp:
- Khi đến ngôi đền thiêng tôi sẽ dùng làm lễ vật dâng
cúng…
Thầy chưa kịp nói thêm “và tôi sẽ cầu nguyện cho chị”
thì viên ngọc thạch đã nằm gọn trong bàn tay thầy rồi.
Hai người chia tay, rẽ hai hướng khác nhau. Thầy tu
lòng hân hoan ngập tràn. Thầy không ngờ mình may mắn đến thế, không ngờ có thể
sở hữu một vật quý dễ quá như thế.
Nhưng rồi, càng đi niềm vui của thầy càng giảm sút.
Một nỗi cắn rứt bắt đầu xâm lấn. Lòng thầy giờ đây như đang trĩu nặng, trì níu
từng bước đi không còn nhẹ nhàng nữa.. Một tiếng nói nào đó âm thầm bỗng đồng
vọng bên tai thầy: “Kinh sách đầy đầu
chưa thoát tục…” ([1])
Người phụ nữ đang thong thả theo lộ trình của mình
thì nghe phía sau có tiếng chân huỳnh huỵch, mỗi lúc một rõ dần. Quay lại, chị
ngạc nhiên thấy thầy tu cố sức chạy đuổi theo mình. Chị đứng chờ, tự hỏi còn
chuyện gì nữa đây.
Khi đã lấy lại hơi thở bình thường, thầy tu giúi viên
ngọc vào tay chị. Thầy nói:
- Vật này rất quý, nhưng xét lại tôi thấy mình không
thể cầm giữ. Xin chị hãy bảo cho tôi biết một điều còn quý báu hơn. Thưa chị,
điều gì trong con người chị đã khiến chị có thể dễ dàng tặng nó cho tôi không
chút đắn đo?
22-12-2009
HUỆ KHẢI
CGvDT số 1739, ngày 01-01-2010
Nhịp
Cầu Tương Tri. Hà Nội: Nxb Tôn Giáo, 2013, tr.
61-62.
