Cuối thập niên 1960,
đang ở bậc trung học đệ nhất cấp (nay gọi trung học cơ sở hay cấp hai), tôi bắt
gặp một quyển sách do nhà xuất bản Thanh Tân in năm 1968. Trên 200 trang giấy
xấu, chữ nhỏ, không có lấy một tranh ảnh phụ bản. Đã vậy bìa ngoài chỉ gồm mấy
dòng chữ xanh dương đậm, suôn đuột, in trên nền xanh lục phơn phớt. Chân phương
đến mức đơn điệu, khô khan. Thế nhưng, dẫu chưa biết Nguyễn Hiến Lê là ai, tôi
chẳng ngần ngại vét số tiền dành dụm ít ỏi của mình để được sở hữu quyển sách
mang cái nhan đề gợi lên nỗi tò mò khám phá: Tự Học – Một Nhu Cầu Của Thời Đại.
Ngay chương đầu tiên
đã lôi cuốn tôi vì những lý lẽ tân kỳ đối với đứa trẻ mười bốn, mười lăm tuổi: Tự học là không ai bắt buộc mà tự mình tìm
tòi, học hỏi để hiểu biết thêm. Có thầy hay không, ta không cần biết. Người tự
học hoàn toàn làm chủ mình, muốn học môn nào tùy ý, muốn học lúc nào cũng được;
đó mới là điều kiện quan trọng. (tr. 12)
Thú thực tôi chưa làm
theo hết tất cả những chỉ dẫn đầy kinh nghiệm và sáng suốt của tác giả, nhưng
sách đã sớm “khai thị”, dẫn dắt tôi vào một con đường kỳ thú. Noi theo đó, ngay
từ hồi trung học tôi đã tự lập cho mình một tủ sách giá trị với hằng trăm
quyển, bòn mót dần dần từng cuốn một bằng cách để dành tiền ăn sáng.
Học tú tài ban Toán,
vào đời với mảnh bằng thương mại, nhưng sau này tôi mưu sinh bằng việc dạy
tiếng Anh. Gần bốn mươi tuổi trở đi tôi có thêm cái thú biên khảo và in sách,
chọn những đề tài mà trước đây tôi thiếu cơ hội được học ở nhà trường. Vô tình
tôi tự ứng nghiệm những gì tác giả Nguyễn Hiến Lê đã viết trong sách Tự Học – Một Nhu Cầu Của Thời Đại:
(T)ự học không đủ để làm giàu, nhưng tự học là một cách lương thiện
và chắc chắn để kiếm tiền và tăng lợi tức của ta lên. (tr. 31)
(B)iết bao người bỏ nghề chính, sinh nhai một cách rất lương thiện
bằng một nghề phụ, nghề mà hồi trước họ tự học để tiêu khiển. (tr. 32)
Trong tủ sách nhà
tôi, quyển Tự Học... năm xưa tuy ngả vàng, cũ kỹ nhưng vẫn cứ là rất mới. Mới, vì nó
vạch ra con đường tự học để đáp ứng nhu cầu của thời đại, một thời đại bùng nổ
thông tin với tốc độ mà cái học ở nhà trường dù được cập nhật nhanh chóng chăng
nữa cũng e khó đuổi kịp.
Tháng 9-2002
Phú Nhuận, 30-10-2018
(Có chút sửa chữa.)
HUỆ KHẢI
► Quý đạo hữu gần xa muốn nhận các kinh sách do Chương
Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo xuất bản, được gởi biếu qua bưu điện,
xin vui lòng gởi e-mail về: daidaovanuyen@gmail.com
Và xin quý đạo hữu hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu.
Ban Ấn Tống trân trọng cảm ơn quý đạo hữu.Và xin quý đạo hữu hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu.
