4. LÊN NÚI CẦU CƠ / VÚT MỘT ĐƯỜNG MÂY

Đây là chuyện tôi nghe:

Kể từ hôm ngài Ngô ngoạn cảnh trên núi Dương Đông trở về, dường như cõi lòng có điều chi khang khác. Hết giờ làm việc ở quận đường, ngài hay ngó lên núi, nhìn trời nhìn mây ra chiều tư lự.

Đức Khổng có lần nói về bản thân là tứ thập bất hoặc, bốn mươi tuổi không còn dạ nghi ngờ. Ngài Ngô sanh gần cuối tháng Giêng năm Mậu Dần, ngồi quận Phú Quốc lúc bốn mươi hai tuổi ta, tính ra đã trải qua hai mươi mốt năm dài trong chốn quan trường kể từ buổi tốt nghiệp collège Chasseloup-Laubat ở Sài Gòn.

Ngần ấy năm, mắt thấy tai nghe chán chê những chuyện danh lợi sát phạt trong giới quan quyền, ngài không khỏi ngán ngẩm. Ở tuổi tứ tuần, giống như Đức Vạn Thế Sư Biểu xưa kia, ngài Ngô thấy mình cũng đã bất hoặc. Phải, ngài không còn nghi ngờ gì nữa, ngài biết chắc mình không thể a dua theo thói đời chạy theo mồi danh bả lợi. Ngài cảm thấy mình như luôn luôn ngấm ngầm có ý hướng tìm kiếm một nếp sống nào khác hợp với tâm tánh bẩm sanh.

Nhớ lại, hôm các bạn đồng thanh khí ở đất Phương Thành như Lâm Tấn Đức, Cao Văn Sự, Nguyễn Thành Diêu... mở tiệc tiễn chân ngài rời ra quận đảo, có bạn ứng khẩu đọc mấy câu thơ chúc tụng ngài đường mây nhẹ gót đăng trình, thênh thang hoạn lộ phỉ tình nước non, thì ngài ôn tồn nói:

- Tôi không coi chuyện thăng quan tiến chức là cơ hội vinh sang. Sống ở đời ai cũng phải có một nghề lương thiện để nuôi thân và gia đình. Làm thơ ký hay làm chủ quận cũng chỉ là một nghề, là la bolée de riz administrative, là chén cơm hành chánh mà thôi.

Một hôm, ngài đang thả hồn suy tưởng trong lúc nhàn nhã việc quan thì lính vào trình có khách xin được yết kiến. Ai không hẹn không mời mà đến? Ngài ngạc nhiên, nhưng bổn tánh bình dị nên bằng lòng tiếp.

Ba người đàn ông trộng tuổi mặc quần trắng, áo dài đen, khăn đóng chỉnh tề bước vào chắp tay trước ngực rồi cùng cúi đầu chào. Ngài đáp lễ và mời tất cả ngồi ở phòng khách. Ngài hỏi lý do đến gặp thì vị nom lớn tuổi hơn cả đứng dậy trình bày:

- Bẩm quan lớn, chúng tôi là hương chức trong làng. Tôi là hương chủ, ông bên phải đây là hương giáo, ông bên trái là chánh lục bộ. Từ hôm quan lớn về trấn nhậm đảo này, bà con rất mừng vì biết quan lớn là người thanh liêm, đạo đức, thương dân. Bởi vậy chúng tôi không có lịnh mà bạo gan đường đột tìm đến quận đường để kính chào quan lớn. Xin ngài đại xá.

Ngài Ngô nghĩ rất nhanh: Từ năm 1904 hệ thống hành chánh Nam Kỳ có thêm Bàn Hội Tề gồm mười hai chức vụ, trong đó đứng đầu là hương cả; kế tiếp là hương chủ, kiêm nhiệm vụ thanh tra; hương giáo làm thơ ký, cố vấn cho các hương chức trẻ tuổi; chót hết là chánh lục bộ coi hộ tịch và thông báo khi có dịch bệnh.

Thấy nét mặt chủ quận ôn nhu, không ra oai chứng tỏ quyền hành, ông chánh lục bộ mạnh dạn nối lời:

- Không dám giấu quan lớn, thằng Sáu nhà tôi làm lính trong dinh quận. Sáng Chủ Nhựt bữa đó nó may phước được tháp tùng ngài lên thăm núi Dương Đông. Về làng nó vui miệng kể lại vanh vách đầu đuôi mọi chuyện. Bà con ai nấy cũng kính phục lòng nhơn từ, đạo đức của ngài.

Hương giáo tỏ vẻ rụt rè, mấy ngón tay cứ nắn nắn vào nhau như đang bị mỏi khớp. Thấy vậy, ngài Ngô ôn tồn hỏi:

- Mục đích chánh yếu của ba ông đây là gì?

Không giấu nỗi vui mừng, dường như chỉ đợi có vậy, hương giáo liền đứng dậy, vuốt nhanh vạt áo dài cho thẳng thớm rồi chắp tay trước ngực, kính cẩn nói:

- Bẩm quan lớn, ba anh em chúng tôi và thêm mấy người nữa lâu nay hay tập cầu cơ thỉnh Tiên nhưng ít khi kết quả. Nghe nói hồi quan lớn còn ở Hà Tiên, hễ ngài cầu thì đều có Tiên giáng. Bởi vậy, chúng tôi ngưỡng mộ lắm, chỉ mong sao được quan lớn đoái tình hạ cố, giúp chúng tôi được tiếp xúc chư Tiên thì là đại phước mấy đời cho chúng tôi vậy.

Ngài Ngô chưng hửng. Không dè chuyện cơ bút ở Phương Thành lại mau lẹ lan truyền về tới tận hòn đảo này. Ngài thoắt nhớ tới ông bạn nho nhã Hữu Lân Lâm Tấn Đức tuổi lớn hơn ngài đúng một giáp. Và ngài cũng nhớ cái bầu khí u linh trong những đêm cầu cơ, nhớ mùi trầm thơm ấm áp, nhớ tiếng đầu ngọn đại ngọc cơ giữa canh trường tịch mịch gõ đều đều xuống bàn cộp cộp, nghe gọn và khô giòn... Ở đảo này ngài cũng cần có thêm sinh hoạt cho thanh nhã, bởi vậy ngài hỏi:

- Mấy ông cầu ở đâu?

- Bẩm, chúng tôi cầu ở mấy thạch bàn trên núi.

- Hôm mới ra đây, tôi dạo núi có gặp cái động. Hỏi thăm mấy ông đạo gần đó thì biết là động Linh Tiêu. Mà Linh Tiêu là điện của Ngọc Hoàng, vậy động đó chẳng phải tầm thường. Mấy ông đạo muốn mượn chỗ đó tu mà không yên, đêm về cứ bị Sơn Thần trục xuất, nên phải dọn đi. Mấy ông muốn cầu Tiên thì từ nay phải ăn chay riết cho tới ngày rằm. Bữa đó tắm gội sạch sẽ, sắm lễ vật lên động mà cầu cơ.

Ba ông hương chức nhìn nhau không giấu vẻ hớn hở. Họ chẳng dè quan chủ quận bình dị quá, buổi sơ ngộ mà như thân cận lâu rồi. Khi đường đột trình bày thỉnh nguyện, lòng họ cứ nơm nớp sợ bị quở trách, thế mà...

Lụi hụi tới ngày trăng tròn, các ông hẹn nhau tựu lại rồi lên núi sớm. Ngoài ba ông hương chức còn thêm vài người nữa. Đến nơi, mọi người lẳng lặng chia nhau quét dọn lau chùi, đặt bày lễ phẩm, bông trái, nhang đèn, trà rượu tươm tất trên phiến đá bằng phẳng làm hương án. Mọi nghi thức tỏ rõ lòng cung kỉnh chí thành, ngài Ngô xem xét đâu đó cẩn thận và rất vừa ý. Đêm đó ngài Ngô chứng đàn. Mọi người thành tâm đọc bài cầu cơ do ngài Ngô chép cho họ trước đó:

Chốn Bồng Lai là nơi thanh tịnh

Thú chiều ưa trăng cảnh nước người

Gió thanh quét sạch mùi đời

Tình trong sơn thủy, cuộc ngoài càn khôn

Lần qua hải chốn hầu môn

Công danh biệt ngoại cầm tôn như nhàn

Gậy lê dạo chốn Quảng Hàn

Dấu kiều còn tạc Minh Hoàng thuở xưa

Hội đào một cuộc say sưa

Mê man chẳng tám ngàn thừa xuân thu

Trường sanh có thuốc nhiệm mầu

Quạ vàng sẵn nấu một bầu đơn sa

Nghêu ngao vui rạng yên hà

Tối vào kiểng thánh, sớm ra non thần

Trải qua mấy cuộc phong vân

Tay nưng bầu cúc, chơn lần vừng mây

Tùng reo dễ gió lung lay

Giọng đờn thấp thoáng dựa tai đưa vào

Lần qua khỏi vực bờ đào

Cuộc cờ vô sự anh hào dễ ghê

Mượn chơn hoa thiểu lần về

Tiếng vàng nắm đất thêm ghê anh hùng

Mây giăng mấy thức giao long

Họa đồ cậy có Hóa Công vẽ vời

Ba non trong của biển trời

Gió hòa trăng rạng nước người như xưa

Hoa thơm trăng tỏ tình ưa

Suối đờn tai đẹp chim ca ý nhàn

Lìa nơi bệ ngọc đền vàng

Lánh nơi phàm tục vui đàng thiên thai

Luyện mình chẳng nhiễm trần ai

Linh đơn dồi luyện, linh đài dựa nương

Dạo chơi đến cảnh Nhạc Dương

Hiềm vì phàm tục khôn đường lễ nghi

Biết đâu ra khỏi tương tri

Ðồng tâm đồng chí có kỳ thảnh thơi.

Vừa đọc xong ba lượt thì đại ngọc cơ trên tay đồng tử bắt đầu quay. Đốm lửa nhang cắm ở đầu ngọn cơ vẽ thành những đường sáng đỏ uốn lượn nổi bật trong bóng tối của thạch động. Mấy ông hương chức hồi hộp, tim đập nhanh. Ơn Trên đã giáng. Chẳng ai bảo ai, mọi người liền sụp lạy...

Đêm cầu cơ suôn sẻ. Ơn Trên thăng rồi, không kịp thu dọn các món trên thạch bàn, mọi người tụm lại nghe điển ký đọc rành rọt bản ghi chép lời Ơn Trên truyền dạy.

Ta chào chư nho có lòng túc kỉnh.

THI

Biệt mù chưởng quản giáng đàn trung

Rộng lớn càn khôn điệp điệp trùng

Tiên Phật một lòng ra độ chúng

Ông Trời đâu bỏ tấm lòng chung

Giáng khuyên chư sĩ thương đời khổ

Am cốc khắp nơi chẳng biết cùng

Tự giác lòng thành trên chiếu giám

Nội trong chư sĩ rõ Ta không?

TRƯỜNG THIÊN

Thừa nhàn trăng tỏ nương mây

Dương Đông giá ngự động nầy đêm thanh

Giáng đàn ứng hiện điềm lành

Thấy người chí mộ tu hành nhứt tâm

Thân hành xuống điển canh thâm

Giáng cơ hỏi thử đạo tâm ít hàng

Hỡi này chư sĩ nội đàn

Ai mà tạo dựng thế gian như vầy

Chia ra Nam, Bắc, Đông, Tây

Ngũ Châu thành lập đủ loài sắc dân

Tranh nhau miếng đỉnh chung trần

Gần đây sẽ gặp Long Vân sửa đời

Thái bình khắp chốn cùng nơi

Á, Âu, Phi, Mỹ hưởng đời thuần phong

Mừng cho con Lạc cháu Hồng

Vui thay nhơn loại ngoài trong cũng hòa

Gặp hồi Thuấn nhựt âu ca

Nghiêu thiên trị thế sơn hà bình yên

Ban truyền huyền bí đạo Tiên

Chiêu an bốn biển căn nguyên phục hồi.

Chư nho rõ ai giáng chăng?

(Bạch: Không biết. Xin Ơn Trên giải rõ.)

Cười… cười... Ta rất vui. Sau sẽ rõ. Ta kiếu.

Điển ký đọc xong, mọi người đưa mắt nhìn nhau. Ông hương chủ hiểu ý, bèn bước tới bên ngài Ngô chắp tay xá và nói:

- Bẩm quan lớn cao minh. Xin ngài chỉ giáo cho chúng tôi biết hồng danh của Đấng giáng cơ lúc nãy.

- Theo tôi xét, câu Biệt mù chưởng quản giáng đàn trung mở đầu bài bát cú đã ám chỉ Đấng giáng cơ là Ngọc Hoàng Thượng Đế. Biệt mù nghĩa là xa xôi tít tắp tận trên trời. Chưởng quản tức là cai quản. Ông Trời cai quản bầu trời này chớ còn ai vô đây? Vả lại, bài trường thiên có đoạn này: Thân hành xuống điển canh thâm / Giáng cơ hỏi thử đạo tâm ít hàng / Hỡi này chư sĩ nội đàn / Ai mà tạo dựng thế gian như vầy? Là ngài nói mí mí cho mình biết ngài là Thượng Đế tạo dựng càn khôn đó.

Thu dọn các thứ xong xuôi, cả nhóm lục tục xuống núi. Đêm thanh tĩnh mịch, lòng mấy ông hương chức thơ thới, lâng lâng. Không nói ra nhưng có lẽ họ cùng chung ý nghĩ: Từ rày về sau họ sẽ thường cầu cơ hơn, dễ dàng thông công hơn, miễn là có quan chủ quận cùng tham dự.

HUỆ KHẢI

► Quý đạo hữu gần xa muốn nhận các kinh sách do Chương Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo xuất bản, được gởi biếu qua bưu điện, xin vui lòng gởi e-mail về: daidaovanuyen@gmail.com
Và xin quý đạo hữu hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu.

Ban Ấn Tống trân trọng cảm ơn quý đạo hữu.