14. THÔNG ĐIỆP GIÁNG SINH HÒA BÌNH

THÔNG ĐIỆP GIÁNG SINH HÒA BÌNH CỦA JOHN LENNON

John Lennon (tên khai sinh là John Winston Lennon) sinh ngày 09-10-1940 tại thành phố cảng Liverpool của Anh. Ông là nhạc sĩ kiêm ca sĩ rock ‘n’ roll lừng danh thế kỷ 20, nổi tiếng khắp thế giới là người sáng lập ban nhạc The Beatles (Những con bọ) ở Liverpool (1960). Cùng với một thành viên của ban nhạc là Paul McCartney (sinh 1942), Lennon đã hợp soạn những bài hát thành công vang dội từ thập niên 1960 trở đi.

Theo nhận định của giới phê bình, nhạc của Lennon chất chứa đầy nỗi đớn đau xen lẫn niềm hy vọng, nên giai điệu của ông khi thì ảm đạm lúc lại tươi tắn. Ca từ của ông mang mể triết lý nhân sinh, tâm trạng bất an trước danh vọng và những biến cố thời cuộc. Nhờ ảnh hưởng của Lennon và McCartney cùng với nhà sản xuất dĩa hát là Hiệp Sĩ Sir George Martin (1926-2016), ban nhạc The Beatles đã làm cuộc cách mạng nhạc rock bằng những ca từ, nhạc cụ, hòa âm, hiệu ứng điện tử… nên họ được xem là đã dọn đường cho âm nhạc hai thập niên 1970, 1980 và những năm kế tiếp.

Sau khi có một con trai (Julian, sinh năm 1963) với người vợ đầu (Cynthia, sinh năm 1939), Lennon cưới nhạc sĩ kiêm ca sĩ người Nhật là Yoko Ono (sinh năm 1933). Từ đó, lót thêm họ của vợ, tên ông là John Ono Lennon. Hai người có một con trai là Sean (sinh năm 1975).

Năm 2002, đài BBC thăm dò ý kiến quần chúng về một trăm người Anh vĩ đại nhất (the 100 Greatest Britons); kết quả cho thấy Lennon đứng hạng thứ tám, chỉ sau: Thủ Tướng, Hiệp Sĩ Sir Winston Churchill (1874-1965); kỹ sư Isambard Kingdom Brunel (1806-1859); Vương Phi Diana (1961-1997); tác giả thuyết tiến hóa Charles Darwin (1809-1882); thi hào, kịch tác gia William Shakespeare (1564-1616); nhà vật lý, Hiệp sĩ Sir Isaac Newton (1643-1727); Nữ Hoàng Elizabeth I (1533-1603).

Cho tới nay, nhiều nơi trên thế giới vẫn chưa hết người thương tiếc John Lennon. Công chúng xem Lennon là một nhạc sĩ, ca sĩ và nhà hoạt động hòa bình. Trong sự nghiệp sáng tác đơn độc (sau khi tách rời ban nhạc The Beatles vào năm 1970), Lennon đã viết và ghi âm nhiều bài hát mang dấu ấn là hình tượng của thời đại (icons of the age), chẳng hạn Imagine (Tưởng tượng, 1971).

Ngoài ra, còn phải nói tới bài hát Give Peace a Chance (Hãy cho hòa bình một cơ hội) mà Lennon và Ono thu âm khi đang ở Montréal, Canada (tháng 6-1969). Bấy giờ chiến tranh Việt Nam đã lên tới cao điểm khốc liệt. Bài hát mau chóng trở thành một “quốc ca” cho phong trào phản chiến Mỹ, khi nửa triệu người biểu tình ở thủ đô Washington, D.C. vào tháng 11-1969. Hậu quả, chính quyền Nixon đã phải tìm cách trục xuất Lennon ra khỏi nước Mỹ (tháng 2-1972). Trong lúc vấn đề trục xuất Lennon đang giằng co về mặt pháp lý thì Tổng Thống Nixon (1913-1994) buộc phải rời Nhà Trắng vì vụ Watergate. Nhờ thế, Lennon được ở lại Mỹ cho tới khi có thẻ xanh (năm 1975), và được quyền làm việc hợp pháp tại Mỹ.

Chính vì Lennon từng là cái gai trong mắt chính quyền Mỹ nên dư luận cho rằng có một âm mưu đằng sau vụ ám sát Lennon, mặc dù sát thủ Mark David Chapman (sinh năm 1955 tại thành phố Fort Worth, bang Texas) được kết luận là kẻ loạn trí (deranged).

Buổi tối định mệnh hôm ấy, sau khi rời phòng thu âm, vợ chồng Lennon và Ono vừa về tới nhà riêng tại chúng cư Dakota danh tiếng trong khu Manhattan, thành phố New York. Ngay bên ngoài tòa nhà, Lennon bị Chapman bắn nhiều phát súng lúc 22.50 giờ. Trong tay sát thủ còn cầm album nhạc Double Fantasy của Lennon và Ono vừa phát hành ngày 04-8-1980. Mỉa mai là ngay chập tối trước khi gây án, chính y đã giả làm người hâm mộ để xin Lennon ký tên lên đó.

Lennon mãi mãi lìa bỏ trái đất này vào ngày 08-12-1980. Chỉ còn nửa tháng là tới Giáng Sinh, một thánh lễ thiêng liêng mà Lennon cùng vợ là Ono từng nương theo đó để gởi gắm lòng khát khao hòa bình cho nhân loại qua bài hát nổi tiếng Happy Xmas (War Is Over) phát hành năm 1971.

Thông điệp hòa bình của Lennon và Ono qua bài hát ấy tôi dịch như sau:

Giáng Sinh hạnh phúc

(Dứt rồi chiến tranh)

Giáng Sinh đây rồi

Những gì làm được

Lại tàn một năm

Năm mới vừa chớm

Giáng Sinh đây rồi

Mong bạn được vui

Kẻ thân người thích

Những trẻ cùng già

Giáng Sinh thật vui

Năm mới hạnh phúc

Mong sao tốt lành

Không còn sợ hãi

Giáng Sinh đây rồi

Người yếu kẻ mạnh

Ai khó ai giàu

Thế gian lầm lạc

Giáng Sinh hạnh phúc

Da trắng da đen

Da vàng da đỏ

Hãy ngừng chiến tranh

. . . . . . . . . .

Chiến tranh không còn

Nếu bạn muốn thế

Giờ hết chiến tranh

Giáng Sinh hạnh phúc.

Happy Xmas (War Is Over)

So this is Xmas

And what have you done

Another year over

And a new one just begun

And so this is Xmas

I hope you have fun

The near and the dear one

The old and the young

A very Merry Xmas

And a happy New Year

Let's hope it's a good one

Without any fear

And so this is Xmas

For weak and for strong

For rich and the poor ones

The world is so wrong

And so happy Xmas

For black and for white

For yellow and red ones

Let's stop all the fight

. . . . . . . . . .

War is over, if you want it

War is over now

Happy Xmas.

Giáng Sinh 2006 lại đến, trong lúc chiến tranh vẫn còn đang diễn ra ở nhiều nơi trên hành tinh này. Chẳng lẽ chiến tranh sẽ chả bao giờ có cơ hội dứt tuyệt, mà nó chỉ chuyển dịch từ miền đất này sang một miền đất khác?

Như vậy, phải chăng sau nhiều thập niên, thông điệp Giáng Sinh hòa bình của Lennon và Ono vẫn còn nguyên giá trị nhân bản?

Huệ Khải

Phú Nhuận, 11-12-2006

Nguyệt san CGvDT số 144, tháng 12-2006

Trích CÓ NHỮNG MÙA SAO, Nxb Hồng Đức, Hà Nội 2019.

Quyển 127 trong tủ sách VĂN HỌC ĐẠI ĐẠO

Chương Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo thực hiện (2.000 bản in)