FB Minh Nguyen
viết trong "Bình luận" (10-5-2022) như sau:
"Thưa
huynh người ta nói trong đạo không có chữ "cán bộ"!"
HK đã trình bày
về hai chữ này, có in trong sách BỒI DƯỠNG PHỔ TẾ XUÂN TÂN SỬU 2021 (Nxb Hồng
Đức, tr. 45-48). Nay xin trích lại nơi đây:
2. Nghĩ vụng
2.1. Ban Tổ
Chức Khóa Bồi Dưỡng Ban Phổ Tế trao cho tôi đề tài: Trách Nhiệm Phổ Tế Trong Cơ Đạo Hôm Nay. Suy nghĩ về đề tài này, tôi
liên tưởng tới những con người làm đạo sự (hay công tác) Phổ Tế. Do đó, tôi xin
phép được nói cụ thể là trách nhiệm của cán
bộ Phổ Tế. Tại sao lại dùng hai chữ cán
bộ? Bởi lẽ hai chữ cán bộ 幹部 với đúng nghĩa
của nó sẽ gieo một ý thức cho người
làm công tác Phổ Tế.
Theo kết quả tôi tìm thấy, từ năm 1963
tới năm 1973 có ít nhất mười hai thánh giáo
dùng hai chữ cán bộ.
- Thứ Sáu 27-9-1963 (10-8 Quý Mão), tại Thiên
Lý Đàn (quận 3, Sài Gòn), Đức Giáo Tông Thái
Bạch dạy Hội Thánh Truyền Giáo Cao Đài: “[Tu
xá] là nơi rèn luyện các giáo sĩ hướng đạo và các cán bộ xã hội.”
- Thứ Tư 03-02-1965 (02-01 Ất Tỵ), tại Chơn Lý Đàn (Vạn Quốc Tự, quận 10,
Sài Gòn), Đức Diêu Trì Kim Mẫu dạy
hãy đào tạo “những cán bộ đạo
đức”.
- Thứ Hai 24-01-1966 (04-01 Bính Ngọ), tại
thánh thất Bàu Sen (quận 5, Sài Gòn), Đức Bạch Liên Tiên Trưởng (Phan Thanh)
nhắc lại hoài bão sanh tiền là “rèn luyện
những cán bộ nòng cốt để đem giáo lý Đạo Thầy ban rải ba
miền trong nước”.
- Thứ Sáu 03-6-1966
(15-4 Bính Ngọ), tại thánh tịnh Ngọc Minh Đài (quận 4, Sài Gòn), Đức Giáo Tông
Đại Đạo dạy Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam phải chăm lo về
phương diện kinh tế, tài chánh để “cán
bộ” an tâm hành đạo.
- Chủ Nhật 20-8-1967 (15-7 Đinh Mùi), tại
thánh tịnh Ngọc Minh Đài, Đức Giáo Tông Đại Đạo Thái Bạch Kim Tinh dạy Cơ Quan Phổ
Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam phải huấn luyện thanh thiếu niên thành “những cán bộ nòng cốt”
làm công tác ngoại giao sau này.
- Chủ Nhật 17-9-1967 (14-8 Đinh Mùi), tại
Hoa Linh Nguyệt Điện (quận Thủ Đức, Sài Gòn), Đức Quan Âm Bồ Tát dạy hãy đào
tạo cô nhi “trở thành những cán bộ
có đủ hoàn cảnh thoát ly gia đình, hành đạo giúp đời, xã hội nhơn sanh”.
- Chủ Nhật 15-6-1969 (01-5 Kỷ Dậu), tại Chơn
Lý Đàn (Vạn Quốc Tự), Đức Ni Sư Diệu
Lộc dạy hãy đào tạo cô nhi “để sau này
chúng trở nên là cán bộ, giáo sĩ, tu sĩ để truyền giáo phổ độ chúng sanh
trên đường hướng thiện”.
- Thứ Sáu 20-02-1970 (15-01 Canh Tuất), tại
thánh tịnh Ngọc Minh Đài, Đức Giáo Tông Đại Đạo Thái Bạch Kim Tinh dạy Cơ Quan Phổ
Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam: “Điều
cần yếu là vấn đề cán bộ nòng cốt truyền giáo
ở tương lai mà thành phần nhắm vào sự đào tạo mầm non thanh thiếu niên.”
- Thứ Hai 20-11-1972 (15-10 Nhâm Tý), tại
Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam (quận 1, Sài Gòn), Đức Giáo
Tông Đại Đạo Thái Bạch Kim Tinh dạy: “(P)hần
trọng trách là đào tạo những cán bộ, tu sinh, tu sĩ về phương diện
truyền giáo trong tương lai.”
- Thứ Bảy 09-12-1972 (04-11 Nhâm Tý), tại
Minh Lý Thánh Hội (quận 3, Sài Gòn), Đức Vạn Hạnh Thiền Sư dạy về nguyên tắc “đào tạo
giáo phẩm, cán bộ các cấp”.
-Thứ Ba 26-12-1972 (21-11 Nhâm Tý), tại Cơ
Quan Phổ Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam, Đức Minh Đức Đạo Nhơn dạy về “đào tạo tu sinh, tu sĩ, giáo sĩ, tạm gọi là cán bộ truyền
giáo để truyền bá giáo lý thuần nhứt của đạo Cao Đài hầu giáo dân vi
thiện”.
- Chủ Nhật 04-3-1973 (30-01 Quý Sửu), tại
Thiện Đức Đàn, Đức Diêu Trì Kim Mẫu Vô Cực Từ Tôn dạy về “đào luyện cán bộ
truyền giáo ngày mai”.
2.2. Sau khi trích
dẫn mười hai thánh giáo ban truyền ở nhiều nơi khác nhau trong các năm từ 1963
tới 1973, giờ đây câu hỏi của chúng ta là: Vì sao các Đấng từ Thiên Đình lâm
phàm dạy đạo lại dùng hai chữ cán bộ?
Phải chăng các Đấng gieo ý thức hành đạo cho chúng ta? Mà muốn có ý thức đúng để
hành đạo thì chúng ta cần hiểu rõ cán bộ là gì?
- Từ điển zdic.net của Tàu (https://www.zdic.net/hans) giảng 干部 [幹部 cán bộ] là: 团体的中坚分子 (đoàn thể đích trung
kiên phần tử). Có lẽ căn cứ vào đây mà Từ Điển Hán Việt Trích Dẫn trực truyến của Đặng Thế Kiệt (bên
Pháp) giảng cán bộ là: “Phần tử trung kiên của (. . .) một đoàn thể.”
- Từ điển Hán-Anh của Tàu (https://www.mdbg.net)
giảng 干部 [幹部 cán bộ] là: cadre / official / officer / manager. Tương tự như thế, zdic.net dịch干部 [cán bộ] là: functionary;
cadre. Ta hiểu: functionary, official,
officer là viên chức của cơ quan nhà nước. Còn manager là nhà quản lý.
- Từ điển Oxford của Anh giảng cadre [cán
bộ] gồm hai nghĩa như sau:
1/ A small group of people
specially trained for a particular purpose or profession. (Một nhóm nhỏ
những người được huấn luyện đặc biệt để phục vụ một mục đích hay nghề nghiệp
đặc thù.)
2/ A member of an activist group.
(Một thành viên của một nhóm gồm các phần tử tích cực.)
Vậy, suy ra, khi Ơn Trên gọi người hành đạo, làm việc cho Hội Thánh, cho
một cơ quan (tổ chức) trong đạo Cao Đài là cán
bộ thì hàm ngụ trong hai chữ cán bộ là những tính chất này:
- Người cán bộ hành đạo chẳng khác một viên chức trong cơ quan nhà nước;
do đó, không thể vui thì làm mà buồn thì bê trễ.
- Người cán bộ của đạo là chuyên viên, có kỹ năng chuyên môn, biết quản
lý công việc, có lòng trung kiên phụng sự đạo.
- Người cán bộ hành đạo cần thường xuyên tự trau dồi để nâng cao kỹ năng
mà phụng đạo hiệu quả hơn.
Hiểu như thế tức là có ý thức đúng. Và có lẽ đó là lý do Ơn Trên gọi
người hành đạo là cán bộ, cán bộ nòng cốt. Từ suy nghĩ này, tôi
xin phép được trình bày đề tài là: Trách
Nhiệm Cán Bộ Phổ Tế Trong Cơ Đạo Hôm Nay.
