A Nan
NỖI NIỀM
Lạ gì bỉ sắc tư phong…
Nguyễn Du (1766-1820)
*
Đây là chuyện tôi nghe:
Đọc xong bản thảo của môn sanh quản
thủ Tàng Kinh Các, đạo sư nhờ trà đồng đi mời tác giả đến thư phòng đàm đạo.
Trà đồng rót nước mời thầy và sư
huynh. Giữa mặt bàn là chiếc đĩa sứ bày mấy phong bánh đậu xanh vuông vắn. Đạo
sư vui vẻ nói:
- Lẽ ra thầy ghé chỗ con mà trò
chuyện. Nhưng nghĩ lại, mời con tới đây uống trà thơm và thưởng thức bánh đậu
xanh có lẽ thú vị hơn. Coi như thầy khen công lao tim óc của con.
- Con tạ ơn thầy khích lệ con. Con
tự biết hãy còn kém cỏi và xin thầy cùng các sư huynh chỉ bảo, sửa chữa cho tốt
hơn. Cốt sao viết đúng lịch sử đạo viện chúng ta chứ không thể tô hồng chuốt
lục.
- Con ý thức như thế rất hợp quan
niệm của thầy. Lần đầu tiên biên soạn tất nhiên chưa thể toàn bích, nhưng những
trang bản thảo của con quả thật rất quý…
Nhắp xong một hớp trà, đạo sư tiếp
tục câu chuyện, giọng trầm xuống:
- Những đoạn con viết về sư tổ
khiến thầy lắm lúc không nén được cảm xúc dạt dào. Cứ như thấy hình bóng sư tổ
phảng phất quanh đây. Chưa từng gặp sư tổ, con vào đạo viện này lúc tổ quy
thiên lâu rồi, vậy mà con tả lại hành trạng của tổ cứ tinh tế như thể đã có vài
mươi năm cận kề bên người.
- Thưa thầy, con được ơn sư tổ soi
dẫn rất nhiều. Di cảo tổ để lại trong Tàng Kinh Các quá đầy đủ, con chỉ cần dốc
tâm đọc kỹ và ghi chép đừng bỏ sót mà thôi. Tổ không viết hồi ký, nhưng trong
các bài giảng pháp của tổ, có những lúc cảm hứng thì tổ hay xen vào những đoạn
tự sự thuật lại quãng đời tu hành của người. Các đoạn ấy thật hay, thật truyền
cảm, rải rác trong từng tập di cảo. Con say sưa trích lục, rồi tìm cách sắp xếp
lại… Con thấy thú vị lắm nên nhiều lúc miệt mài quên cả thời gian… Vì vậy con
thường bị chữ nghĩa cầm chân, níu kéo mà trễ giờ công phu. Thầy dạy rằng khi
tọa thiền thì đem thần dẫn khí mà cột cái tâm phóng tán, nhưng con ít khi làm
được. Trong lúc viết có ý nào chưa sáng tỏ hoặc diễn bày chưa ưng bụng, thì khi
tập thiền con cứ bị nó ám ảnh suốt!
Đạo sư nói như an ủi:
- Từ lâu thầy vẫn biết con có
chướng ngại đó. Bỉ sắc tư phong mà con; hơn cái này thì kém cái kia. Con đam mê
kinh sách, chữ nghĩa thì khó buông xả để đắm mình vào thiền, tụng kinh vô tự.
- Coi chừng sư huynh sẽ giống ông A
Nan!
Trà đồng vui tai hóng chuyện, quên
cả dè dặt nên buột mồm nói leo. Dứt câu liền đưa tay bưng miệng, sợ thầy quở.
Nhưng đạo sư gật đầu, từ tốn nói:
- A Nan
thông minh nhất, kinh điển giỏi nhất hạng trong mười đại đệ tử của Phật Tổ. Vậy
mà đắc quả Thánh muộn màng hơn các đại tông đồ. Lúc chuẩn bị triệu tập đại hội
công đồng lần thứ nhất tại thành Vương Xá để kết tập lời Phật dạy thành các bộ
kinh, có mặt khoảng năm trăm vị Thánh, nhưng Ca Diếp nhất quyết không cho A Nan
tham dự. Phẫn chí, nội trong một đêm trước ngày chánh thức khai hội công đồng,
A Nan ráo riết hành pháp mà đắc quả Thánh, liền được Ca Diếp mời vào để đọc lại
ro ro tất cả lời Phật Tổ giảng đạo trong hơn bốn mươi năm tại thế. Nhờ vậy mà
kinh Phật được lưu truyền tới nay vô cùng phong phú. Công đức của A Nan quả
thật không thể nghĩ bàn được.
Ngưng một thoáng như để cân nhắc,
rồi đạo sư dịu dàng khuyên:
- Không có người nặng nghiệp văn tự
ắt khó rộng mở ngoại giáo công truyền,([1]) nhưng đừng vì
thế mà con xao lãng thực hành nội giáo tâm truyền.([2])
Thầy luôn cầu nguyện sư tổ phù trì cho con được lưỡng toàn, con hãy cố gắng.
15-7-2013
HUỆ KHẢI
CGvDT
số 1916, ngày 19-7-2013
