8. KÍNH LẠY ĐỨC DA TÔ GIÁO CHỦ
1. Lạy cầu Con Một Chúa Cha
Da Tô cứu thế xót xa tôi cùng
Cũng vì nơi tội tổ tông
Ngôi Hai phải dụng máu hồng
rửa tan
5. Chúng tôi chơn giáo mơ màng
Nên chi ngày trước Đạo vàng
lảng lơ
Xa xôi khác cõi cách bờ
Việt
9. Cúi xin chỉ mối dẫn đường
Nước Cha chầu chực xót thương
trao lời
Chúa Cha chính ngự ngôi Trời
Chúa Con ngai hữu đời đời hiển
vang
13. Bởi nơi Chúa thác rõ ràng
Mà nên sống lại được ban ơn
lành
Chúng con muôn tội cam đành
Vì chưng tối mắt chưa nhìn
biết Cha
17. Cả kêu một tiếng lạy Cha
Chúng con biết tội xin tha con
mà
Lạy cầu Con Một Chúa Cha
Da Tô cứu thế xót xa tôi cùng.
(Cúi đầu không lạy)
XUẤT XỨ
Bài này là một trong chín bài kinh
do Đức Thể Liên Tiên Nữ 體蓮仙女 ban cho tại Cao Thiên
Đàn 高天壇 (Thánh thất Kiên
Giang), ngày 24-2 Tân Vì (Thứ Bảy 11-4-1931),
có ở trang 25 cuốn KNT 1932a. Theo trang 16, đàn ban kinh này do
Đức Quan Thánh Đế Quân vâng lịnh Đức Chí Tôn chứng đàn. Ngài xưng danh qua bài
ngũ ngôn tứ tuyệt quán thủ là “Quan Vân
Trường chứng” và dạy: “Ta vưng lịnh Đức Chí
Tôn chứng đàn cho Thể Liên Tiên Nữ giáng bút dạy Kinh Nhựt Thời làm lễ Đức Chí
Tôn, Đức Thánh Mẫu ([1]) và chư Đại Nhơn Tam
Giáo.” ([2])
GIẢI NGHĨA
Nhan đề:
Da Tô: KNT 1932a in là “Gia Tô”. KNT 2016 và NĐCT 2022 đều in là “Da”. Cả hai (Da; Gia)
đều được chấp nhận. Chúa được đặt tên
là Jesus (tiếng Anh) hay Jésus (tiếng Pháp); tiếng Việt dịch âm
là Giê-su. Chữ Nho dịch là 耶穌 (Da
Tô; Gia Tô). Chữ 耶 (Da;
Gia) nghĩa là “Cha”. Chữ 穌 (Tô)
nghĩa là “hồi sinh; chết rồi mà sống lại”.
Đạo Chúa còn gọi là 耶穌教 Da Tô
Giáo hay Gia Tô Giáo.
Câu 1-2: Lạy cầu Con Một Chúa Cha / Da Tô cứu thế xót xa tôi
cùng.
con một: Con duy nhứt của ai.
Con Một: (Viết hoa) Chúa Giê-su. Thí dụ: “Thiên
Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của
Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời.” (Phúc Âm, Gio-an, chương 3, câu 16)
Chúa Cha: Đức Chúa
Trời; Thiên Chúa; Thượng Đế. Đây là Ngôi thứ nhứt trong Ba Ngôi Thiên Chúa (Đức
Chúa Cha, Đức Chúa Con, và Đức Chúa Thánh Thần). Chúa Cha được gọi tắt là “Cha”.
“Chúa Cha” là Thượng Đế, và Ngài rất yêu thương chúng ta. Thư 1 của Thánh Gio-an (chương 3, câu 1)
viết: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu
chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa –
mà thật sự chúng ta là con Thiên Chúa.”
Da Tô cứu thế: tức là Chúa Giê-su cứu độ thế
gian. Phúc Âm (Gio-an, chương 12, câu 47) chép lời Chúa Giê-su xác nhận sứ mạng
cứu thế của Chúa như sau: “Ta đến không
phải để xét xử thế gian, nhưng để cứu thế gian.”
cùng: Chữ “cùng” đặt ở cuối câu thơ để diễn tả ý
mong muốn thiết tha, khao khát được người nghe cảm thông và đáp ứng. Thí dụ: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương / Người trong
một nước phải thương nhau cùng.” (Ca dao)
Câu 3-4: Cũng vì nơi tội tổ tông / Ngôi Hai phải dụng máu hồng
rửa tan.
cũng vì nơi: Cũng bởi tại.
tội tổ tông (nguyên tội
原罪): Đây là tội đầu tiên của loài người khi hai ông bà A-đam và E-và trái lịnh Thiên Chúa, nghe theo lời
cám dỗ của con rắn (là ma quỷ) đã ăn trái cấm trong vườn địa đàng (Ê-đen). Ngoại
trừ Chúa Giê-su và Đức Mẹ Ma-ri-a, mọi người đều bị truyền lại tội ấy.([3])
Ngôi Hai: Ngôi thứ hai
trong Ba Ngôi Thiên Chúa (gồm Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con, và Đức Chúa Thánh
Thần). Ngôi Hai còn gọi là Ngôi Con, Ngôi Lời. Chúa Giê-su là Chúa Con, Ngôi
Hai, Ngôi Lời.
dụng 用: Dùng.
Ngôi Hai phải dụng
máu hồng rửa tan: Chúa Giê-su phải dùng máu đỏ (khi bị đóng đinh trên thập giá) để rửa sạch
tội lỗi chúng sanh. Kinh Thánh Tân Ước
chép:
– “(M)áu Đức Giê-su, (...), rửa sạch hết
mọi tội lỗi của chúng ta.” (Thư 1 của Thánh Gio-an, chương 1, câu
7)
– “Đức Giê-su đã yêu mến chúng ta và lấy máu mình rửa sạch tội lỗi chúng ta.” (Khải
Huyền, chương 1, câu 5)
Câu 5-6: Chúng tôi chơn giáo mơ màng / Nên
chi ngày trước Đạo vàng lảng lơ.
chơn giáo mơ màng: Đảo ngữ của “mơ màng chơn giáo”, tức là mơ hồ, không
hiểu biết rõ ràng Đạo Chúa.
nên chi: Thế nên; vì
vậy.
ngày trước: Ngày xưa;
thuở trước; trước kia.
Đạo vàng: Đạo (tôn
giáo) quý báu, cao cả; Đạo Chúa.
lảng lơ: Lơ lảng; lơ
là, không chú ý tới, chẳng quan tâm.
Ghi chú: KNT 1932a in là “Chúng tôi ngoại giáo khổn nàn / Lòng theo ma quỷ tin càn tưởng vơ.”
NĐCT 2022 cũng in như vậy, nhưng thay vì “khổn” (dấu hỏi) thì in là vì “khốn”
(dấu sắc). Tuy nhiên, KNT 2016 sửa
lại hai câu này thành “Chúng tôi chơn
giáo mơ màng / Nên chi ngày trước Đạo vàng lảng lơ” quả là rất khéo.
Câu 7-8: Xa xôi khác cõi cách bờ / Việt Nam một cõi Thiên thơ chưa tường.
xa xôi: KNT 1932a và NĐCT 2022 đều in là “xa xuôi”. (Xa xôi, xa xuôi đồng nghĩa là xa cách,
không gần nhau.)
khác cõi cách bờ: Ý nói thành Na-da-rét (
Việt
Thiên thơ 天書: Sách Trời, tức Kinh Thánh Tân Ước, trong đó bốn sách Mát-thêu, Mác-cô, Lu-ca, và Gio-an
được gọi chung là Phúc Âm (Tin Mừng
hay Tin Lành).
tường 詳: Hiểu biết rõ ràng.
Câu 9-10: Cúi xin chỉ mối dẫn đường / Nước Cha chầu chực xót
thương trao lời.
chỉ mối: Chỉ dẫn cho biết rõ đầu mối (chỗ then chốt, trọng yếu).
dẫn đường: KNT 1932a và NĐCT
2022 đều in là “đem đường”. – đem đường: (Tiếng Việt cổ) chỉ dẫn đường đi. Thí dụ: đem đường
chỉ nẻo.
nước Cha: Nước Trời; Thiên quốc 天國.
chầu chực: Vất vả chờ chực để nhận được điều gì.
trao lời: Ban trao lời dạy thiêng liêng.
Nước Cha chầu chực xót thương trao
lời: Câu này đảo ngữ để các thanh bằng, trắc
đúng theo luật thơ lục bát. Nói xuôi là: Chầu
chực nước Cha (xin Chúa) xót thương trao lời.
Câu 11-12: Chúa Cha chính ngự ngôi Trời / Chúa Con ngai hữu đời
đời hiển vang.
chính ngự: Ngự trên ngai đặt ở chính giữa.
ngai hữu: Ngai đặt ở bên phải (hữu 右) ngai chính. Theo Phúc Âm (Mát-thêu, chương
22, câu 44), Chúa Giê-su (Chúa Con) lên trời và ngự bên phải Chúa Cha.
Ghi chú: Trong giao tiếp xã
hội, vị trí bên phải là chỗ
vinh dự. Thí dụ: Khi đãi tiệc, ngồi bên phải chủ
nhà (chủ tiệc) là khách mời quan trọng nhứt; ngồi bên trái chủ nhà (chủ tiệc) là
khách mời quan trọng thứ nhì.
hiển vang: Hiển vinh 顯榮; vẻ vang, rạng rỡ. (Đọc trại “vinh” thành “vang” để ăn vần với “ràng” ở
cuối câu 13.)
Câu 13-14: Bởi nơi Chúa thác rõ ràng / Mà nên sống lại được ban
ân lành.
thác: Chết. Thí dụ: “Con tằm đến thác cũng còn vương tơ.” (Nguyễn Du)
Chúa thác: KNT 1932a và NĐCT 2022 đều in
là “Người thác”. Theo Phúc Âm (Mát-thêu, chương 17, câu 22-23), Chúa bị đóng đinh trên thập giá và
trút linh hồn (chết), xác được để trong hầm mộ; ba ngày sau Chúa sống lại (phục sinh 復生) và bước ra khỏi hầm mộ.
Mà nên sống lại được ban ân lành: Câu này đảo ngữ; nói xuôi là: Mà
được (Chúa Cha) ban ơn lành nên sống lại.
Câu 15-16: Chúng con muôn tội cam đành / Vì chưng tối mắt chưa
nhìn biết Cha.
chúng con: KNT 1932a và NĐCT 2022 đều in
là “chúng tôi”, nhưng xuống tới câu
18 thì cả hai bản này đều in là “chúng
con”, như vậy không có tính nhứt quán.
muôn tội: Vô số tội lỗi.
cam đành: Khứng chịu; bằng lòng chấp nhận. Ghi chú: KNT 1932a và NĐCT 2022 đều in là “đã đành”.
vì chưng: Vì bởi; bởi chưng; bởi vì.
tối mắt: (Nghĩa bóng) mất sáng suốt, không nhìn ra được chỗ đúng chỗ sai,
không thấy được lẽ chánh lẽ tà.
Câu 17-18: Cả kêu một tiếng lạy Cha / Chúng con biết tội xin
tha con mà.
cả kêu: Lớn tiếng kêu lên; gọi to lên.
mà: Chữ đặt cuối câu, tỏ ý tha thiết khẩn cầu.
Câu 19-20: Lạy cầu con một Chúa Cha / Da Tô cứu thế xót xa tôi
cùng.
Trong bài thơ “lục bát thủ vĩ”, hai câu kết này lặp lại hai câu mở đầu
(đã giải thích ở trên).
TỔNG LUẬN
1. Bài kinh này xưng tụng Chúa Giê-su cùng với ba bài kinh xưng tụng Tam Giáo
Tổ Sư (Phật Tổ, Lão Quân, và Khổng Thánh); đây là minh chứng cho thấy trong đạo
Cao Đài có đủ Tứ Giáo (tức là Tam Giáo cộng thêm đạo Chúa).
Khi mới mở đạo Cao
Đài, Ơn Trên chỉ nói tới Tam Giáo đồng
nguyên, và Tam Giáo quy nguyên. Nhưng
qua thời gian, khi trình độ đàn con áo trắng dần dần được mở mang thêm rộng sâu
nhiều hơn thì Đức Chí Tôn cùng các Đấng thiêng liêng lại phát triển khái niệm Tam
Giáo (Nho, Lão, Phật) cổ truyền thành Tứ Giáo. Không dừng lại ở đó, Ơn Trên còn
dạy cho chúng sanh biết rằng Tứ Giáo vốn dĩ đồng nguyên 同源 nên
sẽ quy nguyên 歸源 theo
định luật Nhứt tán vạn, rồi vạn lại quy
Nhứt.([4])
Về Tứ
Giáo đồng nguyên, Đức Ngô Minh
Chiêu dạy:
Kìa
Tứ Giáo (Phật, Tiên, Gia, Khổng)
Khai sanh môn
truyền thống khắp nơi
Đều do nguyên lý của Trời
Giáng sanh cõi
thế cứu đời độ dân.([5])
Về Tứ
Giáo quy nguyên, Đức Gia Tô Giáo Chủ dạy:
Thích, Nho, GIA, Lão một đường về
Chánh tín TÔ bồi thoát muội mê
Độ thế GIÁO dân tùy mỗi xứ
Một Trời CHỦ tể khắp tư bề.([6])
2. Kinh
Thánh Tân Ước chép rằng Chúa Giê-su sẽ trở
lại thế gian một cách âm thầm như kẻ trộm trong đêm; do đó, mọi người hãy
tỉnh thức (canh thức) để biết Chúa trở lại mà tiếp đón. Chẳng hạn các câu này:
– Anh em hãy sẵn
sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người [Giê-su] sẽ đến. (Mát-thêu,
chương 24, câu 44)
– Ngày của Chúa sẽ đến như kẻ trộm ban đêm. (1 Thê-xa-lô-ni-ca, chương 5, câu 2)
– Nhưng ngày của Chúa sẽ đến như kẻ trộm. (2 Phê-rô, chương 3, câu 10)
– Anh em phải coi
chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nào thời khắc ấy đến.
(Mác-cô, chương 13, câu 33)
3. Ngày nay, qua Thánh giáo Cao Đài, chúng ta rất
diễm phúc biết rằng Đức Chúa Con (Ngôi Hai) đã trở lại Việt Nam trong Tam Kỳ
Phổ Độ, không phải chỉ qua cơ bút mà còn trở lại bằng xương bằng thịt.
Thời Nhị Kỳ Phổ Độ, Đức Giê-su giáng sinh trong máng cỏ ở chuồng gia súc
giữa đêm đông tuyết giá, rồi Chúa lớn lên trong gia đình một người thợ mộc
thanh bạch ở thành Na-da-rét đang dưới ách thống trị của đế quốc La Mã xâm
lược.
Thời Tam Kỳ Phổ Độ, Ngài Ngô Văn Chiêu chào đời trong túp lều lụp xụp giữa
vùng sình lầy ở Chợ Lớn của một cặp vợ chồng công nhân nghèo nàn, trong khi đất
nước Việt Nam đang dưới ách thống trị của thực dân Pháp xâm lược.
Đức Ngô tu hành đắc đạo tại thế. Sau khi thoát xác một trăm ngày, Đức Ngô đắc
vị Ngôi Hai Giáo Chủ trong một Thánh
lễ thiết lập tại Thảo Lư ở Cần Thơ, vào giờ Dậu, ngày 23-6 Giáp Tuất (Thứ Sáu 03-8-1934), có Đức Chí Tôn, Đức Lý Thái Bạch,
chư Thánh, chư Tiên, chư Phật giáng cơ chúc mừng.([7])
– Ngôi
Hai theo đạo Chúa cũng là Ngôi Lời, và
Đức Đại Tiên Ngô Minh Chiêu từng giáng cơ, xưng danh qua bài thơ tứ tuyệt, xác
nhận Ngài là Ngôi Lời như sau:
NGÔ thị Ngôi Lời xuống thế gian
ĐẠI đồng lập pháp
dựng Nam bang
TIÊN phàm ai biết
làm sao biện
Giáng giáng
thăng thăng Phước Huệ Đàn.([8])
– Một lần
khác, Đức Ngô xác nhận Ngài chính là Chúa Ki-tô (Christ) trở lại trong Kỳ Ba:
CHRIST ([9]) đến Lần Ba
NGÔ Đạo ([10]) mở sơn hà
ĐẠI đồng quy vạn giáo
TIÊN Phật cũng là Ta.([11])
Có thể đọc thêm Ngôi Lời Xuống Thế ([12]) để hiểu biết về huyền nhiệm tái lâm 再臨 (trở lại) của Đức Chúa Con qua các Thánh giáo do Đức Ngôi Hai Giáo Chủ Ngô
Minh Chiêu Đại Tiên giáng cơ truyền dạy.
Huệ Khải
([4]) “Vạn” là vạn giáo. “Nguyên” hay “Nhứt” là Đạo,
tức Đại Đạo 大 道, là một khái niệm do Đức Lão Tử khai
sáng vào thế kỷ 6 trước Công Nguyên, được chép trong bộ Đạo Đức Kinh 道德經 (hai quyển, tám mươi mốt chương, gần năm ngàn chữ Nho).
([8]) Phước Huệ Đàn (Tam Kỳ, Quảng Nam),
08-11 Kỷ Hợi (Thứ Hai 07-12-1959). – Ngô
thị 吾是: Ta là. – biện 辨:
Phân biệt, nhận rõ.