TRIẾT LÝ ĐỒNG BẠC
Thật thế,
cội rễ sinh ra mọi điều ác
là lòng ham muốn tiền bạc,
vì buông theo lòng ham
muốn đó,
nhiều người đã lạc xa đức
tin
và chuốc lấy bao nỗi đớn
đau xâu xé.
1 Timôthê 6:10
Khi
cuộc Nội Chiến (1861-1865) nổ ra, vì nhu cầu tài chánh, Quốc Hội Mỹ biểu quyết
cho phát hành các tờ giấy bạc có mệnh giá năm, mười, và hai mươi đô la vào năm
1861. Tờ một đô la đầu tiên ra đời năm 1862. Tờ một trăm đô cỡ lớn (189×79mm)
cũng ra đời năm ấy, đến năm 1928 nó được thu gọn lại (157×66mm) như tất cả các
mệnh giá khác.
Dòng chữ IN GOD WE TRUST (Ta
tin có Trời) xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1957, và được in trên mặt lưng tờ
một đô la. Ở mặt lưng các tờ đô la hiện hành đều có bốn chữ này in phía trên;
riêng tờ hai đô in phía dưới.
Đây là chuyện tôi nghe:
Một chú nhỏ được ông nội tặng cho tờ một đô mới tinh.
Ôm cháu vào lòng, ông cụ hỏi:
- Con sẽ mua món gì?
Phe phẩy tờ giấy bạc phẳng phiu trước mũi, như muốn ngửi cái
mùi khen khét của nó, chú nhỏ ngẫm nghĩ một thoáng rồi đáp:
- Con để dành.
Ông cụ mỉm cười, xoa đầu cháu. Chỉ cho cháu thấy một hình tam
giác nhỏ in bên trái mặt lưng tờ giấy bạc, ông hỏi:
- Cái gì đây?
-
Dạ, con mắt.
-
Con mắt tỏa hào quang, sáng lắm! Con hiểu gì không?
Chú
nhỏ lắc đầu. Ông cụ thủng thỉnh giải thích:
- Từ
xa xưa nhiều dân tộc trên thế giới đã tin có Trời, có Thượng Đế. Chúng ta không
nhìn thấy Ngài, nhưng lúc nào Ngài cũng nhìn thấy hết mọi việc làm của chúng
ta. Con mắt thần thông của Ngài xuyên suốt thế gian, chẳng có việc thầm lén,
khuất lấp nào mà Ngài không nhìn thấy rõ. Bởi vậy, người Việt từ xưa đã nói: Trời cao có mắt.
Kinh
Thánh chép rằng ông Adam và bà Eva có hai con trai đầu lòng là Cain và Abel. Vì
ghen tỵ với em ruột, Cain giết chết Abel.
Một nhà văn, nhà thơ người Pháp lỗi lạc là Victor Hugo sáng
tác bài thơ Lương Tâm kể rằng sau khi
phạm tội, Cain chạy trốn khắp nơi, dù đồng sâu hay rừng rậm, dù núi non hay
thung lũng, v.v… đâu đâu kẻ sát nhân cũng không tránh khỏi con mắt của Thượng
Đế từ trời cao nhìn xuống. Thậm chí, các con trai của Cain làm nấm mộ giả để
cha họ chui xuống trốn nhưng kẻ tội lỗi rốt cuộc vẫn không thoát khỏi ánh mắt phán
xét của Trời.
Con nhìn dòng chữ này đi. Bốn chữ này nghĩa là Ta tin có Trời. Tại sao lại in như vậy
trên các tờ giấy bạc?
Con biết không, trên thế giới này trong biết bao năm qua đã
có vô số người tiêu xài những tờ giấy bạc như thế này, họ đổ mồ hôi sôi nước
mắt, thậm chí đổi cả mạng sống để giành giật những tờ giấy bạc lớn hơn thế này,
nhưng có lẽ chẳng mấy ai bận tâm suy nghĩ xem bốn chữ Ta tin có Trời này muốn nhắn nhủ họ điều gì.
Vậy thì hôm nay ông tặng cháu một đồng làm kỷ niệm. Cháu hãy
luôn nhớ rằng ta tin có Trời. Tin rằng Trời nhìn thấy rõ tất cả mọi việc ta
làm. Cháu cũng như mọi người đều cần tiền, đều phải làm việc để kiếm tiền,
nhưng cháu hãy nhớ đừng vì cần tiền mà phạm tội. Cũng vậy, khi có nhiều tiền
cháu chớ lạm dụng đồng tiền để làm điều tội lỗi. Cháu hãy biết dùng tiền sao
cho kẻ khác đừng đau khổ, hoặc giúp họ được vơi bớt khổ đau.
22-8-2012
HUỆ KHẢI