14. Lắng nghe ý kiến nhân viên
Là
ông vua trong công nghệ giải trí, Walt Disney (1901-1966) có một triết lý: “Tôi thà mua vui cho thiên hạ và mong họ học
được gì còn hơn là dạy bảo thiên hạ và mong họ được vui.” ([1]) Thực ra, không riêng
những sáng tạo của Disney mới mang tính giáo dục mà chính tác phong làm việc,
lòng tận tụy với nghề của ông đã là tấm gương giáo dục, điển hình như câu
chuyện sau đây.
Biển Ca-ri-bê ở về phía
Tây Đại Tây Dương. Trong thế kỷ 17, biển này là nơi hoành hành của đủ hạng cướp
biển tham tàn. Cướp biển Ca-ri-bê là nỗi ám ảnh kinh hoàng của các thương
thuyền, là mối lo phòng ngự thường xuyên của các thành phố cảng trù phú trong
vùng biển cũng như của triều đình các nước có tàu bè qua lại nơi này. Về sau,
cướp biển Ca-ri-bê và truyền thuyết về những kho báu chôn giấu của chúng trở
thành huyền thoại thu hút trí tưởng tượng của giới sáng tác nghệ thuật và những
nhà sản xuất công nghệ giải trí. Đó cũng là lý do Walt Disney say mê tạo ra một
khu riêng ở Disneyland mang tên Những Tên Cướp
Biển Ca-ri-bê với sức chứa ba ngàn bốn trăm khách mỗi giờ.
Trong lúc đích thân đi
khắp khu giải trí Những Tên Cướp Biển Ca-ri-bê để rà soát lại lần chót trước
ngày khai trương, Walt Disney cảm thấy thất vọng lạ lùng. Tận thâm tâm ông nhận
ra có một thiếu sót, nhưng lại không thể xác định rõ nó là cái gì. Ông bèn cho
tập hợp mọi nhân viên đang có mặt tại công trình, không một ai được miễn trừ.
Thế rồi ông dẫn đầu đoàn người, lần lượt đi xem xét từng ngóc ngách để cùng
nhau điểm mặt chỉ tên cái khuyết điểm ẩn tàng mà trực giác tinh tế của ông kịp
thời cảm nhận. Ông hỏi mọi người: “Trông có đúng như thật không?” Vâng, mọi thứ
nhìn đúng như thật: trang phục, lùm cây bụi cỏ, kiến trúc nhà cửa… tất cả đều
được làm y như thật.
“Nghe có y như thật
không?” Vâng, mọi thứ nghe y như thật; các thiết bị âm thanh đều là máy móc
hiện đại nhất để tạo y hệt tiếng sóng nước và gió biển, tiếng thú vật và thuyền
bè… Chẳng những thế, nhiệt độ được điều chỉnh để tạo ra được đúng cái khí trời
nóng và ẩm vào những đêm hè, quyện lẫn với mùi thuốc súng, mùi biển mặn, mùi
rêu mốc và thức ăn… Nghĩa là mọi chi tiết nhỏ nhặt đều đúng như thật. Thế thì
vẫn còn thiếu cái gì mới được chứ? Cuối cùng, một thanh niên phụ trách quét dọn
lên tiếng: “Thưa ông Disney, tôi lớn lên ở miền Nam
Mặt Disney bừng sáng. Đó
đúng là chỗ khiếm khuyết duy nhất. Ngay sau đó, ông tưởng thưởng hậu hỹ anh
chàng trẻ tuổi, đồng thời cho chở về những con đom đóm trước khi nghĩ ra cách
chế tạo ánh sáng lập lòe của đàn đom đóm nhân tạo.
Khu giải trí Những Tên
Cướp Biển Ca-ri-bê khai trương ngày 18-3-1967. Disney qua đời trước đó nên
không kịp chứng kiến sự thành công ngoạn mục của công trình ăn khách này. Nhưng
có thể tin rằng ông đã không hề nghi ngờ gì về kết quả to tát ấy, bởi lẽ ông đã
dốc lòng chăm chút nó đến từng kẽ tóc chân tơ. Là một đầu óc lớn, ông vẫn không
bỏ qua bất kỳ chi tiết nhỏ nhặt nào. Đứng trên đỉnh thành công và danh vọng,
ông vẫn biết tìm kiếm và lắng nghe ý kiến của mọi nhân viên, dẫu rằng họ chỉ là
một người quét dọn.
29-01-2005
Huệ Khải
