31. Món quà cho người nhút nhát
Thánh Têrêsa thành Calcutta
Là thiếu nữ Canada gốc
Pháp, Lillian (gọi thân mật là Lill) lớn lên ở một vùng nông nghiệp gần con
sông Canard, tỉnh Ontario
Cha cô nghiêm khắc, ít khi chịu cho kẻ khác từ khước yêu cầu của ông và
chẳng bao giờ chịu chấp nhận mọi lý lẽ bào chữa của kẻ ấy. Ông buộc con gái
phải tìm ra việc làm nhưng những hạn chế của cô khiến cô thiếu tự tin và cô
chẳng biết mình còn có thể làm nên trò trống gì được nữa.
Với hy vọng mỏng manh tìm ra chỗ làm, ngày ngày cô vẫn lên xe buýt đi vào
những chốn thị thành đô hội như Windsor hay Detroit
Cô thường trả lời ngoan ngoãn: “Thưa cha, không có… Không có gì may mắn cả.”
Ngày lại ngày trôi qua, cô tiếp tục lên xe buýt và cha cô tiếp tục hỏi về
kết quả tìm việc. Câu hỏi càng lúc càng gay gắt hơn và cô biết rằng chẳng muộn
màng gì cô sẽ phải cố gắng thu hết can đảm gõ một cánh cửa nào đó.
Một ngày kia, ở khu thương mại của thành phố Detroit
Leo hết một dãy cầu thang dài thượt mới lên tới các văn phòng của công ty,
cô rụt rè gõ ngay cánh cửa đầu tiên cô gặp. Bà trưởng phòng Margaret Costello
ra tiếp cô. Bằng thứ tiếng Anh lủng củng những lỗi, cô nói rằng cô thích cái
chân thư ký, và bịa ra rằng cô mười chín tuổi. Bà trưởng phòng đoán biết ngay
có điều gì sai sự thật, nhưng vẫn quyết định cứ cho cô gái một cơ hội.
Bà đưa cô đi qua văn phòng làm việc cũ kỹ của công ty. Trước những dãy là
dãy con người ngồi bên những dãy là dãy máy tính (calculators) và máy đánh chữ, Lill có cảm giác như hàng trăm cặp
mắt đang nhìn cô soi mói. Cúi gằm mặt ngó xuống, cô gái con nhà nông miễn cưỡng
nối gót bà trưởng phòng đi tới cuối căn phòng tối tăm. Bà ấy mời cô ngồi trước
một máy đánh chữ và ôn tồn bảo: “Lill, hãy thử coi cô thực sự giỏi cỡ nào đây.”
Bà yêu cầu cô gõ một lá thư và rồi bỏ đi. Cô nhìn đồng hồ thấy đã 11 giờ 40.
Ai nấy đều sắp sửa rời văn phòng ăn trưa. Lúc ấy cô nghĩ rằng mình có thể đi
lẫn vào đám đông để đánh bài chuồn. Nhưng cô biết ít ra cô nên cố gắng gõ lá
thư.
Lần thử sức đầu tiên, cô đánh được một dòng. Nó chỉ gồm năm
chữ và cô sai hết bốn lỗi. Cô rút tờ giấy ra khỏi máy và quẳng đi. Bây giờ đồng
hồ chỉ 11 giờ 45. Cô nhủ thầm: “Đúng Ngọ là mình sẽ lẻn ra theo đám đông và
thiên hạ sẽ chẳng bao giờ gặp lại mình nữa.”
Lần thử sức thứ hai, cô đánh được trọn một đoạn thư, nhưng vẫn mắc nhiều
lỗi. Cô rút tờ giấy ra khỏi máy, quẳng đi và khởi sự làm lại. Lần này cô gõ
xong trọn lá thư, nhưng tác phẩm của cô vẫn rải rác nhiều lỗi. Cô nhìn đồng hồ:
11 giờ 55 – năm phút nữa là thoát.
Đúng lúc ấy, cánh cửa ở đầu kia văn phòng mở ra và bà trưởng phòng bước
vào, tiến thẳng về phía cô, đặt một tay lên bàn và bàn tay kia đặt lên vai cô.
Bà đọc lá thư và dừng lại. Rồi bà bảo: “Lill à, cô làm tốt đấy chứ.”
Cô sửng sờ, nhìn lá thư, rồi ngước nhìn bà ta. Bằng những lời khích lệ
đơn giản ấy, nỗi cám dỗ trốn chạy nơi cô tan biến và lòng tự tin bắt đầu nảy
nở. Cô nghĩ: “À, nếu bà ta nghĩ là tốt, thì hẳn nhiên phải là tốt. Mình sẽ ở
lại.”
Quả thực cô đã trụ lại công ty Carhartt Overall suốt mấy mươi năm, trải
qua hai trận Thế Chiến và một thời kỳ kinh tế suy thoái, trải qua mười một đời
tổng giám đốc của công ty và sáu đời thủ tướng của Canada – tất cả chỉ vì có
một bà trưởng phòng nhân hậu đã thấu hiểu mà trao tặng cho cô gái trẻ nhút
nhát, thiếu quyết đoán một món quà vô giá là lòng tự tin sau khi cô gái ấy rụt
rè gõ cửa tìm việc.
20-11-2004 / 06-4-2017
Huệ Khải
