16. Quà Giáng Sinh
Khi bị ai đó vô tình hay cố ý đối xử tệ, lòng ta thường tự
giày vò một nỗi muộn phiền, uất ức hoặc căm ghét. Nghĩa là không còn chút nào
thanh thản. Ta càng hờn oán, càng nhớ nghĩ tới thì tâm càng nổi lên cơn sóng
trận gió. Gerald Jampolsky (sinh năm 1925) có một cách để thoát khỏi nỗi khổ
này: “Tôi có thể thanh thản tâm hồn chỉ
khi nào thứ tha chứ không phán xét.” ([1])
Chị Shirley Bachelder cũng biết liều thuốc thần của lòng hỷ
xả, và đã giúp một người tốt bụng tìm lại bình an tâm nội. Bấy giờ là cuối tháng
11 năm 1962, chị mới dọn về thị trấn Lawndale ,
bang California .
Chị vui vì những người giao sữa vẫn còn tập quán mang các chai sữa vào tận các
bậc thềm nhà.
Sáng hôm ấy, khi mang sữa tới nhà chị, Ben không có được cái
tính khí vui vẻ thường ngày. Người đàn ông trung niên mảnh khảnh này dường như
không muốn nói chuyện với chị. Phải từ từ và thận trọng hỏi thăm chị mới được
anh thổ lộ nỗi lòng.
Hơi ngượng ngùng, anh lúng túng kể rằng hai khách hàng đã rời
khỏi thị trấn mà chẳng trả anh một xu và anh sẽ phải đền bù số tiền thất thoát.
Một con nợ còn thiếu mười Mỹ kim, nhưng kẻ kia lại thiếu bảy mươi chín Mỹ kim
và đã biến đi đâu mất chẳng hề để địa chỉ liên lạc. Anh chàng giao sữa rất
phiền muộn, rối rắm vì nỗi đã ngờ nghệch để cho số tiền nợ của khách dồn lại
nhiều đến thế.
Anh kể: “Cô ả xinh xắn, có sáu con và một đứa khác sắp sinh.
Ả luôn mồm: ‘Tôi sẽ trả tiền ngay, khi nào chồng tôi có việc làm mới.’ Tôi đã
tin ả. Thiệt là ngốc hết sức! Hồi ấy tôi nghĩ rằng mình làm ơn làm phước, ai dè
tôi được dạy một bài học cho sáng mắt.”
Để an ủi, chị chỉ nói được: “Tôi buồn quá!”
Tuần sau chị gặp lại Ben, cơn giận của anh dường như tăng
thêm. Mặt anh lộ vẻ phẫn nộ khi nhắc tới đám trẻ con dơ dáy đã nốc cạn số sữa
của mình. Cái gia đình đáng yêu khi nao đã hóa ra một lũ tồi tệ.
Chị nhắc lại những lời an ủi và để yên cho câu chuyện lắng
đi. Nhưng khi anh ta rời khỏi, chị nhận ra mình đã vướng bận vào vụ rắc rối của
anh và rất muốn giúp kẻ rủi ro. Lo rằng sự cố này sẽ làm hỏng mất một người có
lòng, chị đắn đo nghĩ ngợi xem mình phải làm gì. Thế rồi nhớ ra Giáng Sinh gần
kề, chị nghĩ tới lời bà của chị hay khuyên: “Khi ai lấy đi của con thứ gì, con
hãy cho họ luôn, như thế con không bao giờ bị đánh cắp.”
Lần kế, khi Ben giao sữa, chị cho anh biết chị có cách khiến
anh cảm thấy dễ chịu hơn về số tiền bảy mươi chín Mỹ kim nọ. Anh thốt: “Chẳng
ích gì đâu, nhưng dù sao chị cứ nói đi.”
“Hãy cho bà mẹ ấy chỗ sữa đó. Biến nó thành quà Giáng Sinh
tặng lũ trẻ đã cần nó.”
Anh trợn mắt: “Chị nói giỡn? Tôi còn chưa bao giờ tặng vợ tôi
được món quà Giáng Sinh nào mắc tiền đến thế.”
“Anh biết Kinh Thánh có câu: ‘Ta là người khách lạ và các
người đón ta vào nhà.’ ([2]) Anh chỉ việc cho mẹ con
chị ấy vào nhà.”
“Vấn đề ở đây là bảy mươi chín Mỹ kim này không phải tiền của
chị.”
Lần sau, khi anh đến, hai người lại nhắc tới chuyện cũ. Chị
hỏi: “Anh cho bà mẹ ấy số sữa đó chưa?”
“Chưa, nhưng tôi đang nghĩ tới việc tặng vợ tôi món quà đáng
giá bảy mươi chín Mỹ kim, bằng không thì một bà mẹ xinh đẹp nào khác lại lợi
dụng lòng tốt của tôi mất.”
Mấy lần kế tiếp, hễ chị nhắc lại câu hỏi, dường như mặt anh
tươi tỉnh hơn một chút. Thế rồi trước Giáng Sinh sáu ngày, anh tới với nụ cười
rộng mở và ánh mắt ngời sáng: “Tôi đã cho chị ta số sữa đó làm quà Giáng Sinh
rồi. Chẳng dễ dàng gì, nhưng tôi có phải mất mát gì đâu? Đúng không nào?”
“Đúng. Nhưng lòng anh phải thực sự nghĩ như vậy.”
“Tôi biết. Tôi thực lòng mà. Và tôi thật sự cảm thấy dễ chịu
hơn. Đó là lý do mùa Giáng Sinh này tôi thấy tốt đẹp. Nhờ tôi mà đám trẻ nhà đó
đã có được nhiều sữa.”
Những ngày lễ đến rồi đi. Hai tuần sau vào một sáng Chủ Nhật
tháng Giêng chan hòa ánh nắng, anh như chạy trên lối đi vào nhà chị, tươi cười
rạng rỡ: “Chị nghe này!”
Anh hân hoan cho biết mới rồi đã đi một tuyến đường khác để
thay thế một đồng nghiệp. Nghe có người gọi tên mình, anh ngoái nhìn và thấy
một phụ nữ tất tả đuổi theo, tay ve vẫy tiền. Anh nhận ra ngay, đó là người mẹ
đông con đã quỵt tiền anh. Tay đang bế một đứa
bé quấn trong tấm chăn nhỏ, chị ta gọi to: “Anh Ben, đợi đã! Tôi trả tiền anh
đây.”
Anh dừng xe tải và bước xuống. Chị ta phân trần: “Tôi xin lỗi
anh. Bấy lâu tôi thực lòng vẫn có ý trả tiền anh. Đêm đó chồng tôi về đến nhà
cho biết đã tìm thấy một chỗ ở rẻ tiền hơn. Ảnh cũng tìm được một việc làm ban
đêm. Với ngần ấy sự việc xảy ra, chúng tôi dọn đi mà quên béng để lại địa chỉ
liên lạc. Nhưng tôi cứ tiếp tục để dành tiền. Đây là hai mươi Mỹ kim...”
“Xong rồi. Nợ đã được trả.”
Chị ta sửng sốt: “Trả rồi! Anh
nói sao? Ai trả?”
“Tôi trả.”
Chị ta nhìn Ben như thể
anh là thiên thần và òa khóc.
Bachelder hỏi: “Rồi anh làm sao?”
“Tôi không biết làm sao nữa, nên quàng một tay ôm vai chị ta.
Trước khi tôi biết chuyện gì xảy ra thì tôi đã bật khóc mà hoàn toàn chẳng hiểu
mình khóc cái gì. Thế rồi nghĩ tới bọn trẻ con nheo nhóc đã có sữa uống, chị
biết chứ, tôi thực sự vui là chị đã thuyết phục tôi đem cho đi món nợ.”
“Anh không cầm lấy hai mươi Mỹ kim chứ?”
Ben giãy nảy: “Ai lại thế! Chẳng phải tôi đã tặng mẹ con chị
ta số sữa làm quà Giáng Sinh rồi ư?”
18-9-2004 /
04-4-2017
Huệ Khải